Çınar Eslek’in Pi Artworks ’de açılan yeni sergisinin ismi Dolayısıyla. Sergide sanatçının son dönemde ürettiği fotoğraf çalışmaları yer alıyor.
Eslek’in daha önceki iki sergisinde de beden üzerine; bilhassa kendi bedenine yönelik çalışmalar üretmişti. Eslek, problemini bu sergide ileri bir noktaya taşıyor. Önceki çalışmalarının aksine bu kez bedeni doğrudan resmetmiyor. Tıpkı Taoist bir ressamın göstermeden göstermesi gibi, bedenin yokluğu ile bedeni imliyor. Çalışmalarda bedenin yataktaki izini, onu sarıp sarmalayan çarşafı görüyoruz. Bu imgeleri üretmek için fotoğrafın seçilmiş olması ise büyük bir önem arz ediyor. Sontag:
“Bir fotoğraf sadece bir imge, gerçeğin taklidi değildir; aynı zamanda bir belgedir; ayak izi ya da ölünün yüzünden alınmış bir maske gibi gerçeğin kendisinden doğrudan doğruya çıkarılmış bir şeydir.”
Eslek’in çalışmasındaki yatak izi ve çarşaf bir ölü maskesi işlevini görüyor ve fotoğraf çekme fikrinin kendisi ile büyük bir paralellik ortaya koyuyor. İz, “o an”ı, “orada olan”ı ve “artık burada olmayan”ı işaret ediyor.
Çalışmalarda ağırlıklı olarak sepya rengin seçilmesi de, bana kalırsa estetik bir kaygıdan öte, yine bedenin rengine yakınlığı nedeniyle gerçekleştirilmiş bir seçim. Kumaşın büyütülmüş detayları tıpkı bir beden gibi kıvrılıyor, katlanıyor, bükülüyor ve sarkıyor. Kumaştaki boşluklar bedendekileri anımsatıyor. Kumaş, içindeki boşluklar nedeniyle aynı zamanda bir mekân işlevi de görüyor. Kıvrımlar üzerine kurulu, aynı anda hem beden hem de mekân olan, içi ve dışı arasında bir ayrımın olmadığı bir form. Tıpkı bir origrami gibi:
“Diğer mağaraları içeren, diğerlerinin de diğerlerini içerdiği mağaralar… Burada organik ve inorganik arasındaki sınır yoktur; her şey sonsuz bir ‘texturolgy’ içinde diğerinin üzerine kıvrılır.”
Bu noktada, fotoğraf, belleğin ve zamanın bükümü olarak, tekrar önem kazanıyor. İzleyici ise, belki de tüm fotoğrafların tam merkezinde var olan bir şey kalıyor. Çoktan ortadan kaybolmuş ötekinin izini, onun hayaletleri üzerinden sürmek.
Sergi 8 Ocak’a kadar ziyaret edilebilir.
